ΚΡΑΤΟΣ ΣΤΟΝ… ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΝΟΜΙΑΣ
Γιατί και πως παρακμάζει το κράτος δικαίου
(Στην εφημερίδα Real News της 19/8/2012)
Με την καταλυτική αρνητική συμβολή της δεινής οικονομικής κρίσης –αιτία ή άλλοθι, ο χρόνος θα δείξει- το κράτος δικαίου στην Ελλάδα ακολούθησε, ιδίως την τελευταία τριετία, μια διαρκώς επιταχυνόμενη παρακμιακή πορεία. Μια πορεία που χαρακτηρίζεται από την περιθωριοποίηση της έννομης τάξης ως μέσου επίτευξης της δικαϊκής ειρήνης στο πλαίσιο της ελληνικής κοινωνίας. Τις δύο πιο αντιπροσωπευτικές -και προδήλως συμπληρωματικές μεταξύ τους- εκδηλώσεις αυτής της ιδιότυπης «α-νομίας» συνθέτουν από τη μια πλευρά η τάση των κρατικών οργάνων, και πρωτίστως εκείνων της εκτελεστικής εξουσίας, να περιφρονούν την αρχή της νομιμότητας. Και, από την άλλη πλευρά, ο δραματικός πολλαπλασιασμός θυλάκων αντίστασης των πολιτών έναντι του νόμου –υπό την ευρεία του όρου έννοια- κυρίως με τη μορφή συμμετοχής τους στην κρατική διαφθορά και ανάπτυξης συμπεριφορών εντεινόμενης φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής.
Για ν’ αντιμετωπισθεί αυτή η παρακμιακή πορεία του κράτους δικαίου απαιτείται, όπως είναι φανερό, ν’ αναδειχθούν τα αίτια που την προκαλούν. Και κατά τη γνώμη μου πρωταρχικό αίτιο είναι το γεγονός πως η ανομία της πολιτικής κοινωνίας είναι εκείνη, η οποία πυροδοτεί την έκνομη συμπεριφορά της κοινωνίας των πολιτών. Συγκεκριμένα:
I. Όπως έχει παγιωθεί στη θεωρία και τη νομολογία –ιδίως του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου και του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έχουν ποικιλοτρόπως επηρεασθεί από την πρωτοποριακή στον τομέα αυτόν νομολογία του γερμανικού Συνταγματικού Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου- τις βασικές θεσμικές αντηρίδες του κράτους δικαίου συνιστούν: